Kemik kırıklarında kaynama

 

Kemik dokusu sürekli bir döngü içinde kendini tamir ederek yeniler. Kemik kırıldığı zaman ise doku kendisini hızlı bir şeklide tamir eder. Zaman içinde kırık kemik eski kemik kadar sağlam olur. Kemik dokusunun kendisini onarma safhaları aynen yıkılan bir binanın yeniden yapılma safhalarına benzer.

İlk safha yıkık binanın molozlarının ortadan kaldırılmasıdır, bu safha infalamasyon olarak adlandırılır. Kemiğin kırık uçlarındaki ölü ve hasarlı dokular öncelikle makrofaj ve osteoklast dediğimiz hücreler tarafından temizlenir. Bu süreç 7 gün ile 14 gün kadar sürmektedir. İkinci safha binanın yeniden yapılma safhası olan tamir safhasıdır. Bu safhada binanın demir iskeletini kurmaya benzer şekilde kemik dokusu oluşturan osteoblast hücreleri  kırık uçları arasında bağlantıyı sağlayan iskeleti yapar, bu doku yumuşak kemik dokusudur. Demir iskeleti sağlamlaştırmak için çimentoya ihtiyaç vardır. Burada çimento görevini gören kalsiyum yumuşak kemik dokusunun içine çökelir. Artık kemik sertleşmeye başlamıştır. Bu safhanın sonunda çekilen x-ray grafilerinde artık yeni oluşan kemik dokusu görülmeye başlayacaktır. Tamir süresi kırılan kemiğin cinsine, kırık şekline, kırığın tedavi yöntemine göre değişiklik gösterir.  Artık binanın kaba inşası bitmiştir. Bundan sonraki safha binaya şekil vermektir. Bu safhaya yeniden şekillendirme safhası denir. Kemik kendini eski orijinal haline getirmek için kırık bölgesinde oluşan fazla kemik dokuları temizler, yük binen kısımlara daha sağlam kemik dokusu oluşturur. Yeniden şekillendirme safhası yıllar sürebilmektedir.

Kemik kaynama süresileri, kemiğin cinsine, kırığın olduğu bölgeye, kırığın şiddetine ve kişinin bünyesine göre değişiklik göstermektedir. Kemik kırıkları için genellikle yapılan tedaviler ve yaklaşık beklenen kaynama süreleri şöyledir.

Humerus (üst kol kemiği) genelde alçı veya bandajlama ile tedavi edilir ve %90 bu tedaviyle kaynama sağlanır. Kaynama süresi 1,5 ay ile 4 ay arasında değişmektedir.

Ön kol kırığı; 14 yaşına kadar çocuklarda alçı ile tedavi edilirken, 14 yaş üstü kişilerde genellikle plak vida ile tedavi edilir. Kaynama süresi 1,5 ay ila 3 ay arasında değişmektedir.

El bileği kırığı; çocuklarda ve erişkinlerde genellikle alçı ile tedavi edilir. İleri derece kırıklar ve alçı ile yerine oturtulamamış kırıklar ise ameliyat ile tedavi edilir. Kaynama süresi  yaklaşık 1,5 ay ila 2,5 ay kadar sürmektedir.

El ve el parmakları kırığı, genellikle alçı ve atel ile tedavi edilir. Eklemi ilgilendiren kırıklar ve atel ile düzeltilemeyen kırıklar ise ameliyat edilir. Kaynama süresi 3 ila 6 hafta arasındadır.

Femur (uyluk kemiği), sıklıkla kemik içine yerleştirilen çiviler veya plaklar ile tedavi edilir. Kaynama süresi 3 ila 8 ay arası olabilmektedir.

Tibia (kaval kemiği), genellikle ameliyat ile tedavi edilir. Kırığın cinsine göre alçı ile tedavi edilmesi de mümkündür. Kaynama süresi 3 ila 8 ay kadar sürmektedir.

Tarak kemikleri ve ayak parmakları, çoğunlukla alçı ile tedavi edilir. Kırığın kaynama süresi 3 hafta ile 8 hafta arasında olmaktadır.

Kemik kırıkları eğer eklemi ilgilendiriyor ise eklem hareketini korumak için doktorların büyük bir kısmı ameliyatı tercih etmektedir. Kırığın tedavi şeklinin belirlenmesi aşamasında, başvurduğunuz uzman ortopedi ve travmatoloji uzmanı sizin için en iyi olan yöntemi belirleyecektir.  Bahsettiğimiz kaynama süreleri ortalama bir süredir. Bu süreler kişinin bünyesine, sigara kullanımına, kemiğin kırık şekline ve yerine, yapılan tedavi şekline göre değişmektedir. Hastanın takiplerine vaktinde gidip direk x-ray grafi ile takip edilmesi, kırığın kaynamasında oluşacak gecikme veya meydana gelebilecek olumsuzlukların önlenmesi ve bir an önce çözülmesi için önemlidir.